Pandemik Grip

Konu: Pandemik Grip Perş. Haz. 04, 2009 6:49 pm

1. Komuta ve Kontrol

1.1. Sağlık Bakanlığı; pandemi
durumunda ülke çapında organizasyon ve koordinasyondan sorumlu temel
kuruluştur. Bu kapsamda ilgili bütün kurumların pandemi sırasındaki
görevleri ile ilgili bir planlama yapılmıştır.

1.2. Pandemi, bir kriz olarak
algılanacak ve ulusal kriz yönetim mekanizmaları devreye girecektir.
Ulusal Kriz Yönetim Sistemi, Başbakanlık Türkiye Acil Durum Yönetimi
Genel Müdürlüğü (TAY) başkanlığında Başbakanlık Kriz Yönetim Merkezi
(BKYM) aracılığıyla yürütülecektir. Sağlık Bakanlığı BKYM
koordinasyonunda gerekli talimatların diğer kurumlarca gerçekleşmesini
sağlayacaktır.

1.3. Pandemi, bilimsel ve yönetsel
olarak Sağlık Bakanlığının koordinasyonunda ilgili bütün kurum ve
kuruluşlar ve bilim insanlarının katılımı ile oluşturulacak bir kurulun
önerileri doğrultusunda izlenecek ve mücadele edilecektir.
İletişim

2.1. Stratejik ve Operasyonel İletişim

Pandeminin ülkemizi etkilediği
konusunda açıklama Sağlık Bakanlığı tarafından yapılacaktır. Sağlık
kurumlarının pandemideki rollerini yerine getirmek için gerekli
iletişim mekanizması Sağlık Bakanlığınca hazırlanmıştır. Sağlık
Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü (TSHGM) koordinatör
birim olup, Pandemi Alarm Düzeyi Evre 5’de Sağlık Bakanlığı bir
operasyon merkezi hazırlayacaktır. Operasyonel iletişim, bu merkezden
yürütülecektir. Sağlık Bakanlığının diğer kurumlarla olan iletişiminde
ise BKYM rol alacaktır.

2.2. Mesleki Bilgilendirme ve Danışmanlık

Bu amaçla bütün sağlık kurumları
yöneticilerine pandemi ve operasyonel hazırlıklar ile ilgili olarak bir
rehber gönderilecektir. Ayrıca Sağlık Bakanlığı pandemi ile ilgili bir
web sayfası açacak, teknik bilgilendirme, bültenler ve veri akışı
buradan sağlanacaktır. Pandemi İzleme Kurulu mesleki bilgilendirme ve
danışmanlık konusunda destek sağlayacaktır.

2.3. Toplumun Bilgilendirilmesi ve Medya İletişim Sistemi

Sağlık Bakanlığı İletişim Merkezi
(SABİM), toplumdan gelecek soruların yanıtlanması ve yönlendirilmesi
konusunda temel rol üstlenecektir. Sağlık Bakanlığı Basın Müşavirliği,
medya iletişimini sağlayacaktır. Sağlık Bakanlığınca hazırlanan afiş,
broşür ve televizyon spotları iletişimde kullanılacaktır. Özellikle il
düzeyinde “El yıkama ve hijyen, solunum yolu ile bulaşan hastalıkların
kontrolü” konulu eğitimler yapılacaktır. Pandemi sırasında iletişim
mekanizmaları ve toplumun bilgilendirilmesi için hangi mekanizmaların
kullanılacağı belirlenmiştir. Pandemi ile ilgili açıklamalar sadece
ulusal düzeyde Sağlık Bakanlığının bültenleri ile yapılacak, il
düzeyinde uzman kişilerin demeçleri ile toplumun hastalıktan korunma
yoları konusunda bilgi verilecektir.

Hastalığın incelenmesi

3.1. Kuş Gribi vakaları ile ilgili
Tarım ve Köy işleri Bakanlığı ile ortak hareket edilmekte olup, toplum
sağlığını tehdit eden durumlara müdahale etmek için bir izlem sistemi
oluşturulmuştur.

3.2. Mevcut mevsimsel grip hastalığı
izlemi güçlendirilerek sürdürülmektedir. Bu izlemde amaç, bütün hasta
sayısını tespit etmekten ziyade, hastalığa neden olan virüs tipini
tespit ve grip aşısının etkinliğini belirlemektir.

3.3. Pandemi sırasında hastalık izlemi,
daha çok vaka sayısı ve ölüm oranlarını izlemeye dönük olacak, bu da
toplumu korumak için alınması gereken önlemleri zamanında
gerçekleştirmeye yardımcı olacaktır.

3.4. Bu aşamada bütün sağlık
kuruluşlarından düzenli bilgi toplanacaktır. Vaka ve ölüm sayıları,
hastaneye yatış sayıları, durum raporları ve lojistik bilgiler
öncelikle toplanacak, bilimsel nitelikli laboratuvar, klinik ve saha
çalışmalarıyla da bilgi toplanacaktır. Bu konu ile ilgili olarak
Pandemi İzleme Kurulu tavsiyeleri ile hareket edilecektir.
3.5. Sağlık personellerinin vakaları araştırmak için kullanacağı formlar pandemi başlangıcında hazır olacaktır.Vakaların Araştırılması,Tedavisi,Toplumun korunması

4.1. Laboratuvarlar

Pandeminin başladığını belirleyebilecek
laboratuvarların sayısı ile niteliklerinin artırılması için çalışmalar
devam etmektedir. Halen ülke genelinde iki laboratuvar grip tanısını
doğrulama kapasitesine sahiptir. Bu laboratuvarlardan biri Refik Saydam
Hıfzısıhha Merkezi Başkanlığı Ulusal Influenza Merkezi diğeri ise
İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesindedir. Laboratuvar ile
ilgili düzenlemeler için Pandemi İzleme Kurulu bir çalışma grubu
oluşturmuş ve rehber hazırlamıştır.

4.2. Hastalar için tedavi protokolleri
belirlenmiştir. Hastalara uygulanacak tedavi protokolleri ile ilgili
Pandemi İzleme Kurulu bir rehber hazırlamıştır.

4.3. Kamu sağlığını koruyucu önlemler belirlenmiş olup, il kriz merkezleri aracılığıyla bu önlemler yürürlüğe konulacaktır.

4.4. Aşılama

Risk altında olan kişilerin mevsimsel
grip hastalığından korunması için aşı olmalarını özendirici tedbirler
alınmıştır. Grip aşısının bedelinin, bütçe uygulama talimatına eklenen
bir madde ile aşıya ihtiyacı olan riskli kişilerin sosyal güvenlik
kurumları tarafından karşılanması sağlanmıştır. Pandemiye neden olacak
virüs tipi belli olmadığı için henüz bir aşı bulunmamaktadır. Pandemi
başladıktan sonra üretilecek olan aşı ülkeye getirilecek ve riskli
gruplara uygulanacaktır.

4.5. Antiviral İlaçlar

Hastalığa etkili olan antiviral ilaçlar
tedavi maksadıyla Sağlık Bakanlığınca temin edilip depolanacaktır.
Pandemi sırasında, hayati risk taşıyan kişilere antiviral tedavi
verilecektir. Antiviral ilaçlar koruyucu amaçlı olarak dar kapsamlı
şekilde kullanılacaktır.

4.6. Kamu Sağlığını Korumak İçin Yapılması Gereken Diğer Uygulamalar

Mevcut yasal mevzuat pandemi sırasında
her türlü kamu sağlığını koruyucu uygulamaları (karantina, okul
kapatma, toplantıları iptal etme, seyahat yasağı v.b. gibi) yapmak için
yeterlidir.

Hizmetlerin Devamlılığı Sağlama

5.1. Vaka ve temaslıların yönetimi ile ilgili olarak sağlık kuruluşlarında yapılacaklar için bir akış şeması belirlenmiştir.

5.2. Sağlık kuruluşlarında enfeksiyon
kontrolü için yapılması gerekenler belirlenmiştir. Bu konu ile ilgili
Pandemi İzleme Kurulu bir rehber hazırlamıştır.

5.3. Bütün sağlık kuruluşları pandemi
sırasında olacak hasta artışını karşılayacak, personelin hastalanması
halinde hizmetleri aksatmadan sürdürecek planlamaları yapacaktır. Bu
amaçla bir kontrol listesi hazırlanmış olup, sağlık kuruluşlarında test
edilecektir.

5.4. Bütün sağlık kuruluşları iç hizmet
planını hasta kapasitesinin artışını düşünerek yapacaktır. Hazırlanan
senaryolara göre sağlık kuruluşlarının karşılaşabileceği vaka sayıları
ile gerekli olan yatak sayıları öngörülmüştür. Bu sayılar göz önüne
alınarak poliklinik ve yataklı servislerde düzenlemeler yapılacaktır.

5.5. Hasta kapasitesini karşılayacak
seyyar hastane veya kamu binalarının polikliniklere dönüştürülmesi gibi
uygulamalar planlanmıştır.

5.6. Gerektiği takdirde emekli sağlık personelleri ve gönüllüler göreve çağrılacaktır.

5.7. Sağlık personelinin en verimli
şekilde hizmet vermesini sağlayacak koruyucu malzeme standartları
belirlenmiştir. Sağlık Bakanlığı mevcut malzemeleri sağlayacaktır.

5.8. Bazı kamu hizmetlerinin
(haberleşme, enerji, ulaşım, güvenlik v.b. gibi) aksamaması için bu
hizmetleri sunan kuruluşlarda hastalığın en az zararla atlatılmasına
dönük gerekli izlem, tanı ve tedavi hizmetleri organize edilecektir.
Araştırma ve Değerlendirme
6.1. Pandemi sırasında elde edilen
verilerden ve uygulamaların değerlendirilmesinden dersler alınmalı ve
yeni bir acil durum için eksiklikler giderilmelidir. Bu amaçla bilimsel
nitelikli araştırmalar da bilimsel kuruluşların desteği ile
yürütülecektir.

6.2. Pandeminin toplumdaki sosyoekonomik etkileri araştırılarak, gerekli değerlendirilmeler yapılacaktır.